Op vakantie naar Gelderland
Gelderland is met ongeveer 5136 m² oppervlakte de grootste provincie van Nederland. De provincie strekt zich uit van het midden tot het oosten van het land. De provinciehoofdstad is Arnhem, een stad met prachtige parken, unieke trolleybussen en een gezellig centrum. Ook Nijmegen, de oudste stad van Nederland, ligt in Gelderland.
Gelderland heeft een schitterende en gevarieerde natuur. Langs de grote rivieren als de Waal en de Lek zijn fraaie natuurgebieden in de uiterwaarden, waar je een interessante flora en fauna kunt vinden. Maar Gelderland heeft uiteraard ook de bosrijke omgeving van de Veluwe met grofwild (grote hoefdieren, zoals damherten, reeën en wilde zwijnen), een grote variëteit aan boomsoorten en indrukwekkende zandverstuivingen.
In het voorjaar is de Betuwe een plaatje. Als alle fruitbomen in bloei staan, weet je niet wat je ziet! De roze bloesems vormen een grote donsdeken over de dit deel van de provincie. In de Achterhoek hebben de akkers en weilanden nog volop de ruimte tussen oude bomen. Je ziet hier nog veel vee buiten staan en er staan prachtige oude boerderijen.
Voor cultuurliefhebbers heeft Gelderland ook veel in petto. Wat dacht je van het Kröller-Müller Museum midden in de bossen van Nationaal Park De Hoge Veluwe of van Paleis Het Loo in Apeldoorn? Bezoek eens het Jachthuis St. Hubertus van Berlage of het fascinerende Slot Loevestein. Bijna alle grote plaatsen hebben interessante musea, waar je meer te weten komt over de geschiedenis van de streek.
Ook zijn er musea die erg leuk zijn voor kinderen. Neem ze eens mee naar het Openlucht Museum in Arnhem of het openluchtmuseum Erve Kots in Lievelde. Of wat dacht je van het Museumpark Orientalis in de Heilig Landstichting?
Cultuur Gelderland
In Gelderland is volop cultuur te vinden. We geven je een selectie:
- In Eefde staat Huis de Voorst, een replica van Paleis Het Loo in Apeldoorn. Het paleis is gebouwd in 1695 voor Arnold Joost van Keppel, een goede vriend van Koning-Stadhouder Willem III. Het paleis stond vroeger bekend als het Versailles van de Achterhoek.
- In Gelderland vind je diverse forten, die deel uitmaakten van vestingwerken. Een bekend fort is Fort Asperen bij Acquoy, een fort in de Hollandse Waterlinie.
- Slot Loevestein in Poederoijen spreekt velen tot de verbeelding. Niet alleen ligt het op een schitterende locatie in de uiterwaarden van de Maas en Waal, het slot heeft ook een indrukwekkend uiterlijk en een even zo indrukwekkende geschiedenis. Hier ontsnapte Hugo de Groot in een boekenkist!
- Door heel Gelderland kun je nog oude ambachten zien. Zo is er in Winterswijk een klompenmakerij, in Almen een mosterdmakerij, in Neede een bronsgieterij en ga zo maar door. Vraag bij de plaatselijke VVV’s na welke ambachten je kunt bekijken in de plaats waar je bent.
- Tussen Apeldoorn en Dieren rijden oude stoomlocomotieven van de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij. Je kunt een ritje maken met de historische trein. Tijdens de rit is er een stop in Beekbergen. Hier kun je een stadswandeling maken en het stoomtreindepot bekijken.
- Arnhem heeft in de Tweede Wereldoorlog veel schade opgelopen bij de bekende Slag om Arnhem in september 1944. In het Arnhems Oorlogsmuseum ‘40-‘45 kom je alles te weten over Arnhem tijdens de oorlog.
- In het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem ga je terug in de tijd. Zie hoe je voorouders vroeger leefden.
- Eén van de belangrijkste monumenten van Nederland is het Jachthuis St. Hubertus. Het Jachthuis is in 1920 ontworpen door de beroemde architect H.P. Berlage. In en rond het gebouw staan en hangen indrukwekkende sculpturen en schilderijen.
- Het MuZIEum in Nijmegen is een bijzonder museum, waar je kennismaakt met de wereld van blinden en slechtzienden. Je krijgt een rondleiding door het absolute donker met een blinde gids, je maakt kennis met het brailleschrift en neemt een kijkje in het menselijke oog. Een aparte ervaring!
Natuur
Gelderland is een groene provincie met verschillende natuurgebieden, waaronder:
- De Betuwe is het gebied tussen de Waal, de Nederrijn en de Lek. In het gebied staan talloze fruitgaarden, waaronder veel appel-, peren- en kersengaarden. Door het gebied slingert het idyllische riviertje de Linge. Door de aanwezigheid van de grote rivieren zijn schitterende natuurgebieden ontstaan in de uiterwaarden. Je ziet hier bijzondere planten en vele vogelsoorten.
- De Veluwe is het bosrijke gebied tussen Hattem, Apeldoorn, Arnhem, Wageningen, Barneveld en Harderwijk. Onderdeel van de Veluwe is het Nationaal Park De Hoge Veluwe, dat ongeveer 20% van de Veluwe beslaat. Je vindt er bossen, moerasland en zandverstuivingen. Op de Veluwe leeft klein en groot wild, zoals herten en wildzwijnen. Er leven bijzondere vogels, zoals zwarte raven en je ziet er verschillende planten- en boomsoorten.
- Circa 15 km onder Nunspeet ligt het schilderachtige Uddelermeer. Dit meer is een overblijfsel uit de laatste ijstijd. Een ander mooi meer is het Veluwemeer tussen de noordelijke Veluwe en Oostelijk Flevoland. Dit meer is, in tegenstelling tot het Uddelermeer, geen natuurlijk meer, maar is ontstaan tijdens de inpoldering van het IJsselmeer. Het meer is erg populair onder toeristen. Er zijn fraaie stranden en volop watersportmogelijkheden.
- Het natuurgebied Montferland is een heuvelachtig bosgebied in het oosten van Gelderland. De hoogste heuvel is de Hettenheuvel van circa 92 m. De heuvels in het gebied zijn onderdeel van een stuwwal die zich via Nijmegen richting de Betuwe uitstrekt. Door het gebied loopt één van de mooiste mountainbikeroutes van Nederland.
- De Gelderse Poort is een bijzonder natuurgebied op de plek waar de Rijn zich vertakt in de Waal, de IJssel en de Nederrijn. De rivier stroomt hier erg snel en bij hoogwater verandert het gebied regelmatig in een overstroomde vlakte. Je vindt er rivierduinen, ooibossen en moeraslanden, waar zeldzame vogelsoorten broeden.
Ligging
Gelderland ligt centraal in Nederland. De provincie wordt in het noordoosten begrensd door Overijssel en in het oosten door Nordrhein-Westfalen in Duitsland. In het zuiden liggen Limburg en Noord-Brabant, in het zuidwesten vind je Zuid-Holland, in het westen de provincie Utrecht en in het noordwesten het Veluwemeer. Aan de overkant van het Veluwemeer ligt Flevoland.
De hoofdstad van Gelderland is Arnhem. De grootste stad is Nijmegen, de oudste stad van Nederland.
Gelderland heeft een oppervlakte van circa 5136 km², en is, naar landoppervlakte, de grootste provincie van Nederland (Gelderland beslaat ongeveer 12% van het landoppervlak van Nederland).
Bezienswaardigheden Gelderland
Als je in Gelderland bent, mag een bezoek aan het Nationaal Park De Hoge Veluwe niet ontbreken. De beste manier om de natuur te beleven is per fiets of te voet. Je kunt urenlang door de bossen dwalen. Je passeert heidevelden waar je nog grote schaapskuddes ziet en je kunt er nog langs idyllische vennetjes wandelen. En wie weet sta je oog in oog met een koppel edelherten. In het park staan de ‘witte fietsen’ al voor je klaar. Loop ook eens het bezoekerscentrum binnen. Onder het centrum vind je het eerste ondergrondse museum ter wereld, het Museonder. Hier zie je het leven onder het aardoppervlak, waaronder een wortelstelsel van een 140 jaar oude beuk.
Midden in het Nationaal Park De Hoge Veluwe staat het Kröller-Müller Museum. In 1935 schonk Hélène Kröller-Müller haar kunstcollectie aan de Nederlandse Staat, die er dit museum voor liet bouwen. Je ziet er een grote collectie moderne kunst, met maar liefst 287 werken van Van Gogh! Ook de beeldentuin van het museum is beroemd. Je wandelt er ontspannen tussen fraaie beelden van kunstenaars als Auguste Rodin, Henry Moore, Jean Dubuffet en Richard Serra.
In Apeldoorn bezoek je natuurlijk Paleis Het Loo. Dit paleis werd in 1692 door Stadhouder Willem III gebouwd en is jarenlang door de Oranjes gebruikt als zomerverblijf. Je kunt het paleis bezichtigen. De hoogtepunten tijdens de rondleiding zijn de slaapkamer van Willem III en de eetzaal, die is voorzien van waardevolle wandkleden. Ook de tuinen zijn meer dan de moeite waard. Je vindt er veel groen, beeldhouwwerken en classicistische fonteinen.
Als je toch in Apeldoorn bent, moet je een bezoekje brengen aan de Apenheul. In deze bijzondere dierentuin staat, hoe kan het ook anders, de aap centraal. De Apenheul ligt in het prachtige natuurpark Berg en Bos. In het park lopen veel van de circa 30 soorten apen gewoon los tussen het publiek. Wees hier op bedacht!
Wil je meer te weten komen over het leven van onze voorouders? Dan mag je het Openlucht Museum in Arnhem niet overslaan. In het museum zie je een grote collectie gebouwen, objecten en prenten over de geschiedenis van het dagelijkse leven. Je maakt kennis met oude ambachten, ziet met welk speelgoed je opa speelde en nog veel meer. Een prima dag uit voor jong en oud!
Verrassende Highlights in Gelderland
Wist jedat er in Gelderland zandstranden zijn? Het populairste strand is waarschijnlijk het Veluwestrand bij het Veluwemeer in Harderwijk. Je kunt hier heerlijk genieten van de zon, terwijl de kinderen zich uitleven in de grote speeltuinen. Huur een zeilboot en vaar over het Veluwemeer of huur een waterfiets en maak een ontspannen tochtje over het water.
De Millingerwaard is een beschermd natuurgebied onder de rook van Nijmegen. Hier kun je fietstochten maken op zoek naar Schotse Galloway-runderen en Poolse Koniks-paarden. Of geniet van de uitgestrekte velden vol bloemen en planten. Even bijkomen kun je in de oriëntaalse theetuin te midden van bananenbomen, palmen en vijgen. Er is een Moors theehuis, een Marokkaans-oosters theehuis en een gezellig Marokkaans pleintje met een waterpartij. Geniet hier van een welverdiend kopje muntthee!
Als je kennis wilt maken met de mooie Betuwe zijn er verschillende routes voor je uitgestippeld. Een route die het hele jaar door interessant is, is de ‘Langs de Linge’-route, hoewel wij aanraden de route te lopen of fietsen als de fruitbomen in bloei staan. Dan is de Betuwe op haar mooist! De totale route is circa 44 km lang en voert langs de dijkjes van het kronkelende riviertje de Linge. Je hoeft de 44 km niet in één keer af te leggen. De route is opgedeeld in kleinere routes van circa 3 km tot 13,4 km. Je kunt de route starten vanaf de stations Geldermalsen, Leerdam en Beesd. Je loopt van station naar station.
Praktische Tips voor je vakantie naar Gelderland
Wat is het tijdverschil met Nederland van Gelderland?
Er is geen tijdverschil tussen Nederland en Gelderland.
Wat is de route van Nederland naar Gelderland
Gelderland heeft een uitstekend wegennet. Er lopen diverse snelwegen door de provincie, waaronder de A2, de A15 en de A50. Vanuit Utrecht ben je in circa 45 minuten in Arnhem.
Hoe is het openbaar vervoer in Gelderland?
Het openbaar vervoer in Gelderland is prima geregeld. Tussen de grote steden rijden intercitytreinen en stoptreinen. Veel kleinere plaatsen hebben een station, waar stoptreinen stoppen.
Tussen de meeste plaatsen in Gelderland zijn regelmatige busverbindingen.
Er varen diverse auto, fiets en voetveren over de drie grote rivieren – de Maas, de Waal en de Rijn.